Kiedyś był recykling, teraz czas na upcycling

Mamy problem z nadprodukcją odpadów – to fakt. Nasze rzeczy stają się śmieciami coraz szybciej i  ich coraz więcej. Już wiemy, że recykling to za mało. Czy upcycling może nas uratować?

Nadprodukcja odpadów

Weź, zużyj, wyrzuć – to schemat, który dominuje w naszym myśleniu o rzeczach. Według statystyk GUS, w  2020 roku w Polsce zebrano łącznie 13,1 milionów ton odpadów, z tego do odzysku nadawało się 59%. 

Zanieczyszczone środowisko to jeden z negatywnych skutków powstawania takiej ilości śmieci. Istotnym aspektem są również emisje gazów cieplarnianych. Ślad węglowy, na który wpływ ma generowanie odpadów, zależy od tego, w jaki sposób są one transportowane, składowane i przetwarzane. Szacuje się, że w latach 1995-2017 emisje w wyniku produkcji odpadów w Unii Europejskiej spadły o 42%, ale nadal wynoszą ponad 130 milionów ton CO2eq. 

Co możemy z tym zrobić? 

Na skalę światową – niewiele. Problem gospodarowania odpadami to wada systemowa, którą trwale i skutecznie mogą zmienić tylko regulacje wprowadzone przez rządy. 

Niemniej jednak, możemy wpłynąć na indywidualną liczbę wytwarzanych odpadów, a przy okazji świadomość ekologiczną otaczających nas ludzi. W jaki sposób? Pielęgnując, naprawiając, odnawiając i dając drugie życie. 

Co to jest upcykling?

Upcykling to nic innego, jak przywracenie do żywych rzeczy, które nie nadają się do użytku. W przeciwieństwie do recyklingu, nie potrzeba do tego specjalnej technologii, dzięki czemu zminimalizowane zostaje zużycie energii i emisje gazów cieplarnianych. Przetworzyć można niemalże wszystko (w granicach naszego bezpieczeństwa!). Nie potrzebujemy do tego specjalnego sprzętu – wystarczy wyobraźnia. 

Czy śmieci to materiał na sztukę?

Wartość upcyklingu to nie tylko potencjał użytkowy. Coraz więcej artystów_ek sięga po śmieci i wykorzystuje je jako materiał artystyczny.

Art Upcykling to galeria, która promuje sztukę i twórcze podejście do odpadów, aby inspirować ludzi nie tylko do życia w zgodzie z ideą zero waste, ale również opowiedzieć o współczesnych problemach.

Twórcy dostrzegają czy też wyczuwają wiele zjawisk w zalążku, wyrażają tęsknoty, komentują, antycypują trendy. Bacznie obserwują, przetwarzają obrazy, intuicyjnie poszukują nowych narzędzi i środków – w procesie tworzenia w sposób naturalny malują „co w trawie piszczy” i podsuwają sprytne rozwiązania. Są krok do przodu, a my chcemy zajrzeć im przez ramię – czytamy na stronie art.upcykling.pl/. 

Z inicjatywy Art Upcyklingu powstał wyjątkowy, wirtualny salon sztuki prezentujący dzieła wielu artystów_ek, dla których upcycling jest formą artystycznej ekspresji. Ostatnia edycja zebrała ponad 75 prac. Jedynymi z wystawców_czyń byli Robert Dudek, Marcin Bober, Grzegorz Klatka i Monika Kłak, których obrazy i rękodzieła można było podziwiać w Strefie Sztuki oraz Przestrzeni Partnerskiej Carbon Footprint Summit 2021.