Zmiana klimatu – jak odmieni roślinność na całym świecie?

Ocieplenie klimatu już teraz wpływa na lokalne zjawiska pogodowe na całym świecie, które w przyszłości będą się stawały jeszcze bardziej gwałtowne. Jednym z następstw będzie zmniejszenie się dostępności zasobów naturalnych oraz pogorszenie wydajności rolnictwa. Ocieplenie klimatu odbije się na stanie roślinności – zarówno tej, która stanowi nasze uprawy, jak i na innych gatunkach. Co to oznacza dla nas i dla bioróżnorodności naszej planety? 

Zmiany w rolnictwie

Wzrost średniej temperatury w wielu regionach już na przestrzeni ostatnich lat zwiększył ryzyko występowania suszy,  a sytuacja będzie się pogarszać w następnych latach i dekadach. Susze w połączeniu z ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi, gwałtownymi opadami deszczu czy huraganami będą stanowić poważny problem dla sektora rolniczego, bowiem niosą ze sobą zniszczenie upraw. Ulewne deszcze i powodzie mogą dodatkowo przyczyniać się do degradacji gleby. Ponadto, ocieplenie klimatu stworzy korzystne warunki do rozprzestrzeniania się szkodników niszczących rośliny uprawne, np. insektów.

Rezultatem będzie poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa łańcucha dostaw żywności. Skala tego zagrożenia będzie zależała od poziomu ocieplenia klimatu – według IPCC, w przypadku ocieplenia na poziomie około 1- 1.5°C (w porównaniu do wartości przedindustrialnych), będziemy się mierzyć ze sporadycznymi skokami cen, dotykającymi pojedyncze kraje. Ocieplenie przekraczające 1.5°C to coraz częstsze braki w dostępie żywności dotykające całe regiony, natomiast jeśli temperatury wzrosną o więcej niż 2°C, czekają nas utrzymujące się zakłócenia w dostawach na całym świecie.

Rolnictwo będzie musiało przystosować się do nowych warunków klimatycznych, w obliczu których rolnicy mogą np. zdecydować się na zmianę uprawianych roślin na bardziej wydajne ekonomicznie. Może to wpłynąć na szerszą dostępność różnego rodzaju żywności. Chociaż zmiana klimatu odbije się negatywnie na wzroście roślin, niektóre założenia nie wykluczają wydłużenia się okresu wegetacji z uwagi na wyższe temperatury, co w niektórych miejscach teoretycznie mogłoby pozwolić na zbiory częstsze niż raz na sezon. Rosnące temperatury mogą również zmusić rolników do przemieszczania upraw na położone wyżej obszary.

Zmiany w krajobrazie

Rosnące temperatury zmienią warunki panujące na konkretnych szerokościach geograficznych, które staną się przez to niezdatne do zamieszkania przez wiele gatunków roślin. Wiele z nich będzie zmuszonych zająć inne siedliska – na wyższych obszarach, bądź innych szerokościach geograficznych. Nie odbędzie się to bez wpływu na inne, zależne gatunki i będzie skutkowało zmniejszeniem bioróżnorodności.

Zmiana klimatu odbije się zatem na krajobrazie na całym świecie i stworzy nowe warunki, do których wszyscy mieszkańcy Ziemi będą musieli się przystosować. To jak dotkliwa będzie ta zmiana, zależy od tego jakie działania podejmiemy teraz.

Źródła:

Ipcc.ch.,  IPCC Special Report On Climate Change, Desertification, Land Degradation, Sustainable Land Management, Food Security, And Greenhouse Gas Fluxes In Terrestrial Ecosystems., 2019.Dostępe w: <https://www.ipcc.ch/site/assets/uploads/2019/08/4.-SPM_Approved_Microsite_FINAL.pdf> .

Usgs.gov. How Do Changes In Climate And Land Use Relate To One Another?. Dostępe w: <https://www.usgs.gov/faqs/how-do-changes-climate-and-land-use-relate-one-another-1?qt-news_science_products=0#qt-news_science_products> .

Necsc.umass.edu, Climate Impacts On Land-Use And Land-Cover Change | Northeast Climate Science Center, 2016. Dostępe w: <https://necsc.umass.edu/content/climate-impacts-land-use-and-land-cover-change> .

The Environmental Literacy Council,  Land Use Changes & Climate. 2015. Dostępe w:  <https://enviroliteracy.org/air-climate-weather/climate/land-use-changes-climate/> .